Beyin Tümörü
Beyin tümörü, beyinde veya beyinle bağlantılı bölgelerde (örneğin, omurilik) anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesiyle oluşan bir kitle veya lezyondur. Beyin tümörünün varlığı kafatasındaki basıncın artmasına ve beyin hasarının oluşmasına sebep olabilir. Beyin tümörleri, genel olarak iki ana kategoriye ayrılır:
- İyi Huylu Tümörler: Genellikle çevresindeki dokulara zarar vermeden, yavaş bir şekilde büyürler. Genellikle tamamen çıkarılabilir ve nadiren yeniden oluşurlar.
- Kötü Huylu Tümörler: Hızlı bir şekilde büyüyebilir ve çevresindeki dokulara yayılabilir. Tedavi süreci daha detaylı bir kapsam gerektirir; kemoterapi ve radyoterapi gibi ek tedavi yöntemlere başvurulabilir.
Beyin Tümörü Nedenleri
- Ailede beyin tümörü öyküsü olması genetik faktör taşır. Bazı genetik sendromlar (örneğin, Neurofibromatozis) beyin tümörü gelişimi ile ilişkilidir.
- Yüksek dozda radyasyona maruz kalmak. Özellikle, baş ve boyun bölgesine uygulanan radyasyon tedavileri bu riski etkileyebilir.
- Bağışıklık sisteminde zayıflık
- Yoğun şekilde bazı kimyasallara (örneğin, bazı pestisitler ve çözücüler) maruz kalmak
- Tüberoskleroz, Turner sendromu, Lynch sendromu, Cowden ve Gorlin sendromu
- Yaş
- Yaşanan kafa travmaları
Beyin Tümörü Semptomları
- Sürekli veya giderek artan baş ağrıları, özellikle sabahları daha belirgin olabilir. Bu ağrılar, tümörün beyin dokusuna baskı yapmasından kaynaklanabilir.
- Tümör, beyin içinde basınç artışına yol açabilir, bu da bulantı ve kusmaya neden olabilir.
- Tümörler, denge ve hareketi etkileyen bölgelerde bulunuyorsa, dengenin kaybedilmesi veya koordinasyon sorunları görülebilir.
- Görme kaybı, bulanık görme veya çift görme gibi belirtiler, tümörün optik sinir veya görme merkezine baskı yapması sonucu ortaya çıkabilir.
- İşitme problemleri veya kulaklarda çınlama (tinnitus), beyin tümörlerinin bir belirtisi olabilir.
- Tümör, konuşmayı kontrol eden alanlara yakınsa, konuşma güçlükleri veya dil problemleri gelişebilir.
- Hafıza kaybı, kişilik değişiklikleri, konsantrasyon zorluğu veya karar verme güçlüğü gibi zihinsel belirtiler görülebilir.
- Vücudun belirli bölgelerinde güçsüzlük veya uyuşma hissi oluşabilir, bu da tümörün sinir yollarına baskı yapmasıyla ilgili olabilir.
- Beyin tümörleri, nöbetlere yol açabilir. Bu, tümörün beyin dokusundaki anormal elektriksel aktiviteye neden olmasından kaynaklanabilir.
Beyin Tümörü Tedavisi
Beyin tümörü tedavisi genellikle multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Hastanın durumu ve tedaviye yanıtı sürekli olarak izlenir. Eğer beyin tümörü tanısı aldıysanız ya da semptomları taşıyorsanız, bu konuda uzman bir doktordan detaylı bilgi ve kişiselleştirilmiş bir tedavi planı almak önemlidir.
- Cerrahi Müdahale: Eğer tümör iyi huyluysa veya cerrahi olarak çıkarılabilir durumdaysa, genellikle ilk adım olarak cerrahi müdahale yapılır. Ameliyat sırasında tümör mümkün olduğunca tamamen çıkarılmaya çalışılır. Bazı durumlarda tümörün tamamı çıkarılamayabilir. Bu durumda, kalan tümör hücrelerini hedeflemek için ek tedavi seçenekleri düşünülebilir. Bazı durumlarda birkaç seans ameliyat uygulanabilir.
- Radyoterapi: Tümör hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için yüksek enerjili ışınlar kullanır. Ameliyat sonrası kalan hücreleri hedeflemek veya tümörün büyümesini kontrol altına almak için uygulanabilir. Gammaknife veya CyberKnife gibi stereotaktik radyoterapi yöntemleri,ile çok hassas bir şekilde tümörü hedef alarak çevre dokulara zarar vermeden tedavi uygulanır.
- Kemoterapi: Kanserli hücrelerin büyümesini durdurmak veya yok etmek için kemoterapi ilaçları kullanılır. Genellikle kötü huylu tümörler için uygulanır ve bazı durumlarda radyoterapi ile birlikte kullanılabilir.
- Spesifik Molekülleri Hedefleme: Bazı tümörler, belirli genetik değişikliklere veya proteinlere sahip olabilir. Hedefe yönelik tedavi, bu özellikleri hedef alarak etkili olmayı amaçlar.
- İmmünoterapi: Vücudun bağışıklık sistemini tümör hücrelerine karşı daha etkili hale getirmeyi amaçlar. Özellikle bazı beyin tümörü türleri için araştırılmaktadır.
- Rehabilitasyon: Ameliyat veya tedavi sonrası, hastanın işlevselliğini artırmak ve yaşam kalitesini yükseltmek için fiziksel terapi, konuşma terapisi veya mesleki terapi gibi rehabilitasyon yöntemleri önerilebilir.
- Radyocerrahi: Beyin tümörleri ve diğer lezyonlar için kullanılan, minimal invaziv bir tedavi yöntemidir. Bu teknik, yüksek dozda radyasyon kullanarak tümör hücrelerini hedef alır ve çevre dokulara.
- Brakiterapi: Kanser tedavisinde kullanılan bir tür radyoterapi yöntemidir. Bu teknikte, radyoaktif kaynaklar doğrudan tümörün içine veya çok yakın bir yere yerleştirilir. Böylece, tümör hücrelerine yüksek dozda radyasyon uygulanırken çevre dokuların zarar görme riski minimize edilir.
Beyin Tümörü Ameliyatı Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Daha az invaziv bir yöntem olan mikrocerrahi tekniğiyle mikroskop ve özel aletler kullanılarak daha hassas bir şekilde beyin tümörünün beyinden çıkarılarak temizlenir. Ameliyat süresi tümörün boyutuna ve yerleşim yerine bağlı olarak değişebilmekle birlikte genellikle 2-6 saat arası sürmektedir. Hasta, ameliyat sonrası 3 gün hastanede gözetim altında tutularak yakından takip edilir. Ameliyat sonrası hastaların durumuna, tümörün türüne ve evresine bağlı olarak ek tedavi protokolü (radyoterapi veya kemoterapi) gerekebilir.
Operasyon Süresi | Anestezi | Hastanede Yatış | İyileşme Süresi | İşe Dönüş |
2-6 Saat | Genel Anestezi | 5 Gün | 3 Hafta – 1 yıl | 10 Gün |