Sırt Fıtığı
Omurganın alt kısmında diskler, omurlar arasında yer alan ve çeşitli işlevlere sahip yapılar olan intervertebral yapıdadır. Diskin dış kısmı kollajen liflerden, iç kısmı ise jel yapıdan oluşur. Diskler omurgaya gelen darbeleri emer ve bu darbelerin omurlara ve sinir köklerine zarar vermesini engeller, omurganın esnekliğini artırır, bu sayede bel ve sırt bölgesindeki hareket kabiliyetini sağlar, omurların yerinde kalmasını ve stabilitesini sağlar, omuriliğin ve sinir köklerinin korunmasına yardımcı olur.
Sırt fıtığı, omurganın orta bölümünde, yani torasik (sırt) bölgede meydana gelir. Bu bölge genellikle T1 (ensedeki boynun bittiği yerde en kabarık kemik) ile T12 arasındaki omurları kapsar. Bu bölgelerdeki disklerin kayması veya yırtılması, omurga üzerindeki basıncı artırabilir ve çevresindeki sinir köklerine baskı yaparak çeşitli semptomlara yol açabilir. Sırt fıtığı, bel veya boyun fıtığına göre daha nadir görülse de ortaya çıkan semptomlar ciddi rahatsızlıklara neden olabilir.
Sırt Fıtığı Sebepleri:
Omurlar arasındaki disklerin yerinden kayması veya yırtılması sonucu, disklerin dış kısmı (annulus fibrosus) zayıflar ve iç kısmı (nucleus pulposus) dışarı doğru çıkması sebebiyle oluşan bir durumdur.
Sırt Fıtığı Semptomları:
- Sırtın orta kısmında, omuzlara veya bel bölgesine yayılabilen keskin veya zonklayıcı bir ağrı.
- Sırt bölgesinde veya kollar, bacaklar gibi uzuvlarda hissizlik veya karıncalanma hissi.
- Kollar veya bacaklarda güçsüzlük veya hareket zorluğu. Özellikle kol ve eldeki kaslarda zayıflama hissedilebilir.
- Sırtın hareketlerinde zorluk, öne veya arkaya eğilme gibi hareketlerde rahatsızlık.
- Bazı hastalarda, sırt fıtığı baş ağrılarına yol açabilir. Bu, boyun ve omuzlardaki gerilimle ilişkili olabilir.
- Sırt ağrısı nedeniyle normal duruşu korumakta zorluk çekme.
- Nadir durumlarda, idrar veya bağırsak kontrolü sorunları gibi daha ciddi semptomlar gelişebilir. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektirir.
- Müphem belirtiler ve yan ağrısı
Sırt Fıtığı Tedavisi:
Fizik Tedavi ile kasların güçlendirilmesi ve esnekliğin arttırılması hedeflenir.
Sinir köklerine yakın bölgeye yapılan bu enjeksiyonlar, yangıyı azaltarak ağrıyı hafifletebilir.
- Diskektomi (Fıtıklaşmış disk parçasının çıkarılması),
- Laminektomi (Sinir köklerine baskı yapan omurga kısmının (lamina) çıkarılması)
- Spinal Füzyon (Omurların kaynaştırılması, bu sayede stabilitenin artırılması)
Ameliyat sonrası fizik tedavi, iyileşme sürecinin önemli bir parçasıdır ve hareket kabiliyetini artırır.
Düzenli egzersiz yapmak, kilo kontrolü sağlamak, ergonomik oturma pozisyonları benimsemek ve ağır kaldırmaktan kaçınmak önemlidir.
Sırt Fıtığı Ameliyatı Hakkında Bilinmesi Gerekenler:
Fıtıklaşmış disk parçasının çıkarılması, sinir kökleri üzerindeki baskının azaltılması, ağrının, uyuşmanın ve diğer semptomların hafifletilmesi amacıyla cerrahi müdahaleye başvurulabilir. Ameliyat, özel büyütme cihazları (mikroskop) ve ince cerrahi aletler kullanılarak gerçekleştirilir. Mikrocerrahi, çevre dokulara ve sinir köklerine oluşabilecek zararların önüne geçer. Geleneksel yöntemlere kıyasla daha küçük kesiler yapılır, bu da iyileşme sürecini hızlandırır ve ağrı seviyesini azaltır. Ameliyat süresi genellikle 1-3 saat arasında değişir. Ancak bu, fıtığın boyutuna ve yerleşimine bağlı olarak değişebilir. Hastalar genellikle 1-2 gün içinde taburcu olabilir.
Operasyon Süresi | Anestezi | Hastanede Yatış | İyileşme Süresi | İşe Dönüş |
1-3 Saat | Genel Anestezi | 1 Gün | 2 Hafta | 7 Gün |